مناسبات فرهنگی و اقتصادی ایران و آلمان در عصر پهلوی اول

در شرایطی که ایران مورد هجوم همه جانبه دولت های استعماری قرار گرفته بود، نیاز به دولتی مقتدر که وضعیت آشفته مملکت را سر و سامان دهد بسیار ضروری بود، در این شرایط بود که رضاشاه روی کار آمد. آلمان در آن زمان در شرایط انزوای شکست پس از جنگ جهانی اول بود و همزمان با این وضعیت در آلمان تبلیغاتی تحت عنوان نژاد مشترک آریایی شکل گرفته بود که پیوند دهنده ی دو دولت ایران و آلمان بود، و تحت همین تبلیغات و البته نیاز آلمان به حضور در صحنه ی جهانی و البته تلاش ایران در گام نهادن در مسیر پیشرفت و توسعه، همگی موجب ایجاد و شکل گیری روابط فی مابین شد. در این عصر بود که بواسطه شکل گیری روابط در صنعتی سازی ایران از نیروها و متخصصان آلمانی استفاده شد و به مدد این سیاست و استفاده از کارشناسان آلمانی ایران توانست خود را از وضعیت عقب ماندگی زمان قاجار به رشد و توسعه در مجاری مختلف سوق دهد. تلاش این پژوهش در راستای مشخص نمودن چگونگی این پیشرفت و ارزیابی مثبت یا منفی بودن حضور کارشناسان آلمانی و ایجاد رابطه با آلمان می باشد. مقایسه دستاوردهای ایران در این عصر با گذشته، خود موید این نکته می باشد که ایران در این عصر به دستاوردهای بزرگی دست یافته بود که بی شک مرهون وجود رضاشاه و سیاست ایجاد رابطه با آلمان و استفاده از متخصصان آلمانی در توسعه صنعتی و البته رشد فرهنگی ایران می باشد. به هر حال می توان قدرت یابی پهلوی اول و ایجاد رابطه با دولت آلمان را از مسائل مفید و مثبت در تاریخ ایران و صنعتی شدن ایران دانست که البته اگر این روند صنعتی سازی ادامه می یافت بی شک ایران در گذر زمان به عنوان قدرتی بزرگ مطرح می شد.این پژوهش در فصل اول به بررسی کلیات پژوهش پرداخته شده در فصل دوم به چگونگی آغاز روابط ایران و آلمان تا جنگ جهانی اول پرداخته شده است، فصل سوم تغییر سلطنت و روی کار آمدن پهلوی اول را مورد بررسی قرار داده در این فصل به وضعیت ایران پس از جنگ جهانی اول و چگونگی شکل گیری روابط بین دو دولت ایران و آلمان و سیاست آلمان در قبال شرق پرداخته می شود. در فصل چهارم روابط فرهنگی ایران و آلمان مورد بررسی قرار گرفته و همچنین به سیاست های فرهنگی پهلوی اول به تقلید از آلمان اشاره شده است. در فصل پنجم روابط صنعتی و اقتصادی ایران و آلمان و نقش کارشناسان آلمانی در توسعه صنعتی سازی ایران بیان شده است.